ماهیت دیه: مجازات یا جبران خسارت

thesis
abstract

در اصطلاح فقهی، دیه به مالی گفته می¬شود که در برابر قتل، جرح و یا نقص عضو، پرداخت می¬شود. برخی از فقها با صراحت از دیه به¬عنوان مالی در برابر تلف نفس تعبیر کرده¬اند. آن¬چه در این تعاریف بسیار برجسته گردیده، معین بودن مقدار دیه می¬باشد؛ که برخی با توجه به آن، ماهیت دیه را مجازات دانسته¬اند. نکته دیگری که برای تبیین ماهیت دیه اهمیت دارد، جنس و مقدار دیه می¬باشد؛ فقهای متأخر شیعه از روایات باب، چنین استظهار کرده¬¬اند که هر یک از اجناس دیه به¬گونه واجب تخییری، بر عهده جانی خواهد بود. با توجه به این رویکرد تخییری، می¬توان ماهیت دیه را جبران خسارت دانست؛ اما با در نظر گرفتن تنویع، ماهیت دیه مجازات خواهد بود؛ زیرا از ویژگی¬های مجازات، تعیین آن قبل از وقوع جرم بوده، و به¬گونه¬ای است که مجرم هیچ انتخابی ندارد. گستردگی روایات موجود در باب دیات، برگزیدن قطعی یک نظریه و اثبات یک دیدگاه را مشکل می¬سازد. در این زمینه، بررسی حکم «عاقله» که از ابتکارات فقه اسلامی است، عنوان مجازاتی را از دیه سلب می کند؛ زیرا ماهیت مجازاتی دیه با این حکم شرعی هیچ تناسبی ندارد، و اساساً افراد عاقله فعلی را مرتکب نشده اند تا مجازات شوند. پس اشتراک دیه با مجازات در برخی از ویژگی-ها، موجب نمی شود که دیه در تمام موارد، نوعی مجازات تلقی شود. از سوی دیگر، تلف نفس که موضوع دیه است با تلف مال متفاوت است، و انسان مالیت و ملکیت برنمی دارد، پس ضمان دیات و ضمان ناشی از اتلاف، از دو مبنای متفاوت سرچشمه گرفته، و بدین ترتیب، ماهیت دیه را با جبران خسارت نیز نمی توان کاملاً مطابق دانست. بر این اساس، می توان نتیجه گرفت که ماهیت دیه، تلفیقی

First 15 pages

Signup for downloading 15 first pages

Already have an account?login

similar resources

جبران خسارت بدنی، از طریق نهاد دیه یا مقررات مسئولیت مدنی

از اصول مسلم فقهی و حقوقی جبران تمام خسارتهای وارده به اشخاص است و از آن جمله خسارت بدنی وارده به اشخاص است که می بایست جبران شود ولی در خصوص نحوه جبران خسارت بدنی اختلاف نظر وجود دارد برخی از حقوقدانان نحوه جبران خسارت بدنی را صرفاً از طریق مقررات مسئولیت مدنی می دانند و در طرف مقابل نیز فقهای امامیه و برخی حقوقدانان نحوه جبران خسارت بدنی را فقط از طریق نهاد دیه می پذیرند. قوانین مصوب بعد از ان...

full text

جبران خسارت معنوی ناشی ازخسارات مازاد بر دیه

بحث از خسارت­معنوی و مصادیق­مختلف آن و روش­محاسبه و جبران­زیان­های معنوی و در نهایت رویه محاکم قضایی، در مقام­رسیدگی به­دعاوی راجع به اینگونه خسارات از موضوعات جالب و در عین حال نسبتاً پیچیده­ی علم حقوق و تحقیقات حقوقی است. با وجود زمینه­های مناسب درمتون قانونی جهت امکان جبران خسارت معنوی، هنوز اکثریت قریب به اتفاق محاکم از صدورحکم در مورد دعاوی که موضوع آن مطالبه­ی خسارت­های معنوی است امتناع می...

full text

ماهیت وروش جبران خسارت دربیمه حوادث

?بیمه حوادث یکی از اقسام بیمه های اشخاص محسوب می گردد که دارای اشکال و انواع مختلفی? ?است و موضوع تعهد بیمهگر، جبران خسارت وارده به شخص بیمه شده میباشد و میزان تعهد? ?بیمهگر«یعنی مبلغ بیمه شده» ارتباطی با غرامت ناشی از بروز واقعه ندارد و به پیشنهاد بیمهگذار? ?تعیین می گردد، رژیم حقوقی جبران خسارت در بیمه حوادث، نیاز به اثبات مسئولیت و تقصیر? ?کسی ندارد و بیمهگر به صرف اثبات وقوع حادثه موظف ...

15 صفحه اول

ماهیت و آثار بیمه در جبران خسارت

بیمه شامل قراردادهای مختلفی می شود که مهمترین آنها بیمه های خسارتی می باشند.بیمه های خسارت نیز شامل بیمه اموال و مسئولیت آثار مهمی را بر جای می گذارند.ماهیت قرارداد بیمه حاکی از مستقل بودن این عقد است.آثر ویژه عقد بیمه مسئولیت دعوای مستقیم زیان دیده در برابر بیمه گر خواهد بود.

15 صفحه اول

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


document type: thesis

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه جامعه المصطفی العالمیه - دانشکده الهیات و معارف اسلامی

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023